Renta z polisy OC sprawcy wypadku komunikacyjnego

Osoba poszkodowana w wyniku wypadku komunikacyjnego może w określonych sytuacjach domagać się renty od Ubezpieczyciela sprawcy lub samego sprawcy.

Renta stanowiąc szczególną postać odszkodowania, cechuje się periodycznością tzn. jej wypłata następuje w regularnych odstępach czasowych.

Okresowość wypłacanych świadczeń wynika z funkcji jaką pełni renta – celem renty jest wynagrodzenie szkody o trwałym charakterze.

Jakie wyróżniamy rodzaje renty? Czy można ubiegać się o zasądzenie wszystkich rodzajów rent jednocześnie? Co to jest kapitalizacja renty?

Rodzaje renty

Na podstawie art. 444 § 2 kodeksu cywilnego może wyróżnić trzy rodzaje rent, jakie poszkodowany może domagać się z polisy OC sprawcy wypadku komunikacyjnego:

• Renta za całkowitą lub częściową utratę zdolności do pracy zarobkowej
• Renta z tytułu zwiększenia potrzeb poszkodowanego
• Renta z tytułu zmniejszenia widoków powodzenia na przyszłość.

Renta z tytułu utraty zdolności do zarobkowania ma rekompensować poszkodowanemu uszczerbek, który wskutek uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia powstał w jego dochodach z tytułu pracy zarobkowej lub prowadzonej działalności gospodarczej.

Renta z tytułu zwiększonych potrzeb ma na celu rekompensatę wydatków, które w przyszłości będzie ponosił poszkodowany na skutek doznanego uszczerbku fizycznego. Wydatki te mogą obejmować: koszty leczenia, wykonywania zabiegów, rehabilitacji, specjalnego odżywania, opieki osób trzecich.

Renta z tytułu zmniejszenia się widoków powodzenia na przyszłość obejmuje sytuacje, gdy na skutek wypadku poszkodowany utracił możliwość zarobkowania przy wykorzystaniu szczególnych właściwości bądź kwalifikacji (poważny uraz dłoni uniemożliwiający pracę zawodowej skrzypaczki).

Czy można ubiegać się o zasądzenie wszystkich rodzajów rent jednocześnie?

Jeżeli poszkodowany wystąpi z roszczeniem o zasądzenie renty wyrównawczej, to orzeczenie zapadłe po rozpoznaniu takiego powództwa nie uniemożliwi mu dochodzenia następnie renty na zwiększone potrzeby.

Stan rzeczy osądzonej istnieje bowiem tylko odniesieniu do tej postaci renty, która była przedmiotem żądania i następnie osądu.

Jednorazowe odszkodowanie zamiast renty lub jej części

Zgodnie z art. 447 Kodeksu cywilnego

Z ważnych powodów sąd może na żądanie poszkodowanego przyznać mu zamiast renty lub jej części odszkodowanie jednorazowe. Dotyczy to w szczególności wypadku, gdy poszkodowany stał się inwalidą, a przyznanie jednorazowego odszkodowania ułatwi mu wykonywanie nowego zawodu.

Jednorazowe odszkodowanie stanowi skapitalizowanie renty (tzw. kapitalizacja renty), która byłaby wypłacana poszkodowanemu w miesięcznych odstępach.

Instytucja jednorazowego odszkodowania jest zatem równoznaczna z instytucją renty odszkodowawczej.

W konsekwencji poszkodowany nie może domagać się jednocześnie renty z polisy OC sprawcy wypadku na mocy art. 444 § 2 Kodeksu cywilnego oraz jednorazowego odszkodowania z art. 447 Kodeksu cywilnego, którego celem jest zastąpienie renty [wyrok Sądu Najwyższego z dnia 24 września 2009 r., sygn. akt II PK 65/09].

Ważne powody czyli jakie?

Z brzmienia przepisu art. 447 Kodeksu cywilnego wynika, że konieczną przesłanką dopuszczalności odstępstwa od ogólnej zasady przyznania renty odszkodowawczej i zastosowania wyjątku w postaci jednorazowego odszkodowania jest istnienie ważnych powodów.

Jeden z tych powodów został wymieniony w cytowanym wyżej przepisie. Ma on jednak charakter przykładowy, o czym świadczy określenie „w szczególności”.

Ponieważ ustawodawca wprowadził instytucję jednorazowego odszkodowania zamiast renty – w celu zapewnienia poszkodowanemu pełniejszej ochrony jego praw, należy uznać, iż ważnym powodem jest każda istotna, leżąca w interesie poszkodowanego, potrzeba zaspokojenia wydatków.

Innymi słowy, zastąpienie renty jednorazowym odszkodowaniem jest dopuszczalne, gdy w wyjątkowych sytuacjach odszkodowane wypłacone jednorazowo jest bardziej korzystne dla poszkodowanego niż renta.

Zgodnie z orzecznictwem i poglądami doktryny, ważnym powodem może być potrzeba zaspokojenia wydatków na przykład w postaci:

• wydatków na opłacenie szkoleń, kursów przygotowawczych do nowego zawodu
• wydatków na adaptację pomieszczeń mieszkalnych do stanu inwalidztwa, w jakim znalazł się poszkodowany
• wydatków na dokonanie inwestycji na utworzenie nowego warsztatu pracy dostosowanego do obecnych możliwości poszkodowanego i umożliwiającego mu prowadzenie działalności zarobkowej
• wydatków związanych ze zmianą miejsca zamieszkania ze względu na możliwość zapewnienia poszkodowanemu stałej opieki ze strony rodziny lub specjalistycznej opieki medycznej.

Wysokość jednorazowego odszkodowania, zasądzonego na podstawie art. 447 kodeksu cywilnego, jest uzależniona od wysokości należnej renty i prawdopodobnego czasu trwania obowiązku rentowego.

Obliczając jednorazowe odszkodowanie sąd powinien pomnożyć kwotę renty za jeden okres przez przewidywaną liczbę okresów, za które renta będzie płatna.

A co w przypadku gdy renta jest należna poszkodowanemu dożywotnio?

W takim przypadku, w celu ustalenia okresu trwania obowiązku zapłaty renty, a co za tym idzie kwoty jednorazowego odszkodowania, sąd powinien wziąć pod uwagę wiek poszkodowanego i średni okres życia.

Tryb dochodzenia renty od ubezpieczyciela 

Dochodzenie renty od ubezpieczyciela, u którego sprawca zdarzenia miał wykupioną polisę OC nie różni się wiele od sposobu dochodzenia naprawienia szkody z tytułu odszkodowania lub zadośćuczynienia za obrażenia ciała lub rozstrój zdrowia.

Należy także podkreślić, że roszczenia te najczęściej są dochodzone łącznie.

Roszczenie o wypłatę renty należy zgłosić ubezpieczycielowi już na etapie postępowania likwidacyjnego.

O tym w jaki sposób to zrobić przeczytasz tutaj Zgłoszenie szkody – gdzie, jak, kiedy ? 

Dodatkowo możesz sobie pobrać darmowy wzór zgłoszenia szkody z OC sprawcy. Pobierz tutaj: Wzór zgłoszenia szkody

Uważaj na ugody z ubezpieczycielem

Ze swojego doświadczenia wiem, że ubezpieczyciele bardzo rzadko uznają roszczenie o rentę i  zazwyczaj odmawiają jej wypłaty na etapie przedsądowym, pomimo zaistnienia przesłanek do przyznania tego świadczenia.

Co więcej zakłady ubezpieczeń widząc podstawy do ubiegania się poszkodowanego o rentę z polisy OC (która może być świadczeniem otrzymywanym nawet dożywotnio) często starają go skusić propozycją ugody zawierającą pokaźną sumę zadośćuczynienie w zamian za zrzeczenie się wszelkich innych roszczeń – w tym roszczenia o rentę.

Renta z polisy OC sprawcy wypadku komunikacyjnego – podsumowanie

Zasądzenie renty z polisy OC sprawcy wypadku na mocy art. 444 § 2 Kodeksu cywilnego uwarunkowane jest zaistnieniem jednej z określonych tym przepisem przesłanek: utraty zdolności do zarobkowania, zwiększeniem się potrzeb poszkodowanego oraz zmniejszeniem się jego widoków powodzenia na przyszłość.

Podobnie jak w przypadku dochodzenia odszkodowania powypadkowego, w przypadku nieuzyskania od zakładu ubezpieczeń satysfakcjonującej kwoty tytułem renty z polisy OC sprawcy wypadku, możliwe jest dochodzenie tego świadczenia na drodze sądowej.

Przed zgłoszeniem ubezpieczycielowi żądania o przyznanie renty polecam skonsultować się z radcą prawnym lub adwokatem, który pomoże przygotować dokumenty niezbędne do skutecznego dochodzenia świadczenia oraz sformułować w sposób prawidłowy roszczenie.

Jeżeli masz dodatkowe pytania, śmiało napisz do mnie.

Justyna Małek
radca prawny 

***

Jak napisać zgłoszenie szkody?

Jeżeli jesteś osobą poszkodowaną w wypadku drogowym i na skutek tego zdarzenia doznałeś uszczerbku na zdrowiu fizycznym oraz psychicznym, przysługują Ci świadczenia z po­li­sy ubezpie­cze­nio­wej spraw­cy wy­pad­ku.

Aby otrzy­mać należne świadczenia na­le­ży w pierwszej kolejności zgłosić szkodę tj. zwró­cić się z wnio­skiem do to­wa­rzy­stwa ubez­pie­cze­nio­we­go, w któ­rym wy­ku­pio­na zo­sta­ła po­li­sa OC sprawcy [Czytaj dalej…]

Podobne artykuły

• Renta wyrównawcza z polisy OC sprawcy wypadku komunikacyjnego